نکاتی پیرامون نماز
نماز زنده :
این نماز که به حَسَب ظاهر در اینجا قیام، قعود، حرکات و اَعراض است، ظِلّ آن نمازى است که با او محشورى و او با تو محشور است ، آن نمازى که حى است و نمى میرد، آن نماز زنده ، توئى و تو او هستى ، و آن حقیقت قربه الى الله است که از این حرکات و توجّهات در مسیر استکمالى انسان ، در نهان خانه ی سرّ ذات تو جا مى کند و مى نشیند.
خواسته ی نمازگزار :
نمازگزار در هر شبانه روز، چند بار از آفریدگارش مى خواهد که او را به راه راست و درست بدارد، راهى که همه ی پیامبران و دیگر بندگان شایسته اش بر آن بوده اند و از گمراهى که راه بدکاران است دورى مى جوید.
اوصاف نمازگزار :
نمازگزارى که به راستى و درستى نماز مى خواند، هیچ گاه دروغ نمى گوید، دزدى نمى کند، دشنام نمى دهد، خودبین و گردن کش نیست ، به دنبال هرزگى نمى رود، با بدان هم نشین نمى شود، همواره در راه به دست آوردن دانش و بینش است ، در اندیشه ی پیشرفت خویش است و دور از مردم بداندیش است .
سلوک نمازگزار :
نمازگزار افتادگان را دستگیرى مى کند، و با بیچارگان مهربانى مى کند، و با مستمندان دل سوزى مى نماید، و با همه فروتنى دارد و خودگذشتگى نشان مى دهد و از دشمنان دین و آیین خدایى چشم مى پوشد.
نماز به قصد بهشت :
منطق انسان بیدار، این است که اِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحیَایَ وَ مَمَاتِی للهِ رَبِّ العَالَمِین ؛ خلاصه این که وقف حق تعالى است و همه اعمال و احوالش قربه الى الله است. شخص موحّد خدا مى بیند و بس . مسلمان اگر نمازش را به قصد بهشت بخواند، نماز او باطل است، نماز و دیگر اعمال عبادى باید براى تقرّب حق تعالى باشد.
فواید نماز در مکان مخصوص :
در جوامع روائیه درباره ی نمازهای واجب و مستحب مروی است که ؛ فرایض را در یک محلّ مخصوص و معیّن منزل بخوانید؛ یعنى براى خود مصلاّی خاصّی براى اداى فرایض قرار دهید. و در وقت احتضار شما را در آنجا گذارند که موجب تخفیف شداید و غمرات موت است ؛ ولى نوافل را در اماکن متعدّده بخوانید که براى شما شاهد باشند. شاید اختصاص ‍فرایض به صورت اولی براى کثرت احتجاج محتضر در آن هنگام بدان باشد که بیش از شهود، وی را به کار آید. فتدبر!
واى بر نمازگزاران غافل !
خداوند عزّوجل فرماید : فَوَیلٌ لِلمُصَلِّین. الَّذِینَ هُم عَن صَلاَتِهِم سَاهُون ؛ پس واى بر نمازگزارانى که از نماز خود غافل اند.

نمازى که سبب نزول برکت است !
یکى از فضیلت هاى نماز جماعت این است که هر انسانى یک صفت یا بیشتر از اوصاف خوبى و کمالات انسانى را دارد. به فرض اگر یک انسان کامل باشد تا چه اندازه واسطه ی نزول برکات خواهد بود، انسان هاى در صلوه جماعت کأنّ یک انسان کامل و یا ظلّ و مثال او را تشکیل مى دهند که آن نماز واسطه ی نزول برکات خواهد بود.
مایه ی سرور و آرامش :
رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلّم گفت : جُعِلتُ قُرَّه عَینِی فِی الصَّلَوه ؛ آنچه که مایه ی خنکی، سرور و آرامش چشم من است، در نماز قرار داده شده. صلوه سبب مشاهده است، و مشاهده محبوب قره عین محب است ، زیرا که صلوه ؛ مناجات بین حق تعالى و عبد اوست. چنان که فرمود : فَاذکُرُونِی اَذکُرکُم، و رسولش فرمود : المُصَلِّی یُنَاجِی رَبَّهُ . حق تعالى فرمود : به یاد من باشید تا به یاد شما باشم. رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود : نمازگزار با خدایش نجوا می کند.

از برکات نماز :
یکى از برکات نماز، این است که انسان را از تعلّقات دنیوى اِعراض ‍مى دهد و به ملکوت عالم مى کشاند که رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود : المُصَلِّی یُنَاجِی رَبَّهُ .

هنوز نمازگزار نشده !
الهی ! آن که درنماز، جواب سلام نمی شنود، هنوز نمازگزار نشد. ما را با نمازگزاران بدار!

کتاب پندهای حکیمانه ؛ حضرت علاّمه حسن زاده ی آملی حفظه الله